آرزو جاودانی | شهرآرانیوز؛ در شرایطی که به دلیل تحولات اجتماعی، اقتصادی و تغییر سبک زندگی، شاهد تغییر در سن ازدواج و فرزندآوری هستیم، افزایش تقاضا برای درمان ناباروری، روند صعودی به خود گرفته و در عین حال هزینههای درمانی و دارویی نیز در این بخش با رشد سرسام آوری مواجه شده است. دراین باره دقایقی با دکتر ملیحه امیریان، عضو هیئت علمی گروه ناباروری دانشگاه علوم پزشکی مشهد و متخصص زنان و زایمان، هم کلام شدیم.
تعداد مراجعات به دو درمانگاه مرکز ناباروری دانشگاه علوم پزشکی که مرکز دولتی محسوب میشود، روزانه ۶۰ نفر است. باید توجه کرد که درمان ناباروری به صورت مشترک برای زوجها صورت میگیرد و از زمان آغاز تشکیل پرونده و انجام آزمایشهای تشخیصی باید هردو نفر مشارکت کنند.
زوجهای متقاضی درمان ناباروری باید به این مهم توجه کنند که درمان ناباروری، به مراجعه متعدد و صرف زمان در شرایط خاص، نیاز دارد و ناآگاهی از این موضوع موجب نارضایتی بیماران میشود؛ زیرا درمان ناباروری با یک نسخه یا یک بار ویزیت، شدنی نیست و نیاز به حوصله و صرف زمان دارد؛ ضمن اینکه خدمات هم رایگان نیست.
تغییرات اجتماعی طی ۲۰ سال اخیر، ازجمله ازدواج دیرهنگام، تصمیم به فرزندآوری در سنین بالا و در شرایط تمکن مالی، پیامدهایی به همراه دارد که یکی از آنها افزایش ناباروری است.
در بانوان، سن فرزندآوری و اوج قدرت باروری بین پانزده تا سی و پنج سالگی در نظر گرفته میشود و بهترین زمان هم دوره سنی بیست تا سی و دوسالگی است، اما با بالارفتن سن ازدواج، مشغول بودن خانمها به تحصیل یا کار و در نهایت تغییر سبک زندگی، شاهد یم که بین ۷۰ تا ۸۰ درصد مراجعه کنندگان و متقاضیان درمان ناباروری را زنان بالای ۴۰ سال تشکیل میدهند.
در این زمینه، به فرمایشات و تأکیدات رهبر معظم انقلاب توجه شده است، اما نکتهای وجود دارد که باید به آن توجه کرد و آن، افزایش هزینهها در همه بخشها و نه فقط در حوزه درمان ناباروری است.
طی ۱۰ سال گذشته، داروهای ناباروری و انواع جراحی در این بخش، تحت پوشش شرکتهای بیمه نبوده، اما در پنج سال اخیر، سهم پرداخت بیمهها برای داروهای ناباروری بیشتر شده است.
از شهریور ۱۴۰۰ نیز شرکتهای بیمه، بخشی از هزینه جراحیهای د رمان ناباروری را متعهد شدند که از آن جمله میتوان به عمل درمان ناباروری با آی وی اف (IVF)، تخمک کشی و... اشاره کرد. مشکل کنونی، افزایش هزینههای دارویی و جراحی است که در همه بخشهای پزشکی رخ داده و انکارناشدنی است.
برای نمونه، قبل از شیوع کرونا، هزینه عمل تخمک کشی ۶۵۰ هزار تومان بود که اکنون به ۱۲ میلیون تومان رسیده، یعنی بیست برابر افزایش داشته است.
هم اکنون با تحت پوشش قرارگرفتن جراحیهای ناباروری ازسوی بیمههای سلامت و تأمین اجتماعی، بین ۶.۵ تا ۶.۷ میلیون تومان از هزینه ۱۲ میلیون تومانی این عمل را بیمهها پرداخت میکنند.
همچنین در گذشته، هزینه انجام عمل آی یو آی (IUI)، ۱۰۰ هزار تومان بود، اما اکنون به ۱.۵ میلیون تومان رسیده است و بیمه سلامت و تأمین اجتماعی به ترتیب ۴۰۰ و ۶۰۰ هزارتومان این هزینه را تقبل کرده اند؛ بنابراین حمایت در حوزه ناباروری، طبق فرمایشات رهبری انجام شده، اما مشکل این است که هزینهها افزایش یافته است.
در این زمینه و حوزه درمانی، حمایتها و اقدامات خوبی ازسوی دولت و مجلس صورت گرفته است. در پذیرش بیماران و پرداخت سهم دارویی و جراحی ازسوی شرکتهای بیمه، مشخصا ازشهریور ۱۴۰۰ شاهد وضعیت مطلوبی هستیم.
کلان شهر مشهد درزمینه برخورداری از به روزترین شیوههای درمانی دنیا برای درمان ناباروری، جایگاه مهمی دارد و همه آنچه در این حوزه درمانی در کشورهای آمریکایی و اروپایی اعمال میشود، در این کلان شهر نیز صورت میگیرد. البته گاه برخی بیماران ترجیح میدهند همان درمانها و شیوههای جراحی را که در مشهد انجام میپذیرد، در کشورها و شهرهای دیگر دریافت کنند و به اشتباه تصور میکنند در آن مقاصد، درمانها مؤثرتر است.
گردشگری سلامت برای درمان ناباروری با توجه به سه برابر بودن تعرفههای پزشکی برای این قشر در مقایسه با اتباع ایرانی، درآمد ارزی خوبی به همراه دارد. البته در این زمینه، مسائل و مشکلاتی وجود دارد؛ از آن جمله میتوان به این نکته اشاره کرد که با توجه به اینکه اکثر بیماران پس از تمکن مالی تصمیم به فرزندآوری میگیرند، بین ۸۰ تا ۹۰ درصد بیماران، بین ۵۰ تا ۶۰ سال سن دارند و در این سن، نیازمند اهدای تخمک هستند. در چنین شرایطی، گردشگر سلامت از کشورهای دیگر باید از تخمک اهدایی بهرهمند شود که این کار، طبق قانون در مراکز دولتی انجام نمیشود و در مراکز دولتی، صرفا تخمک اهدایی از اتباع ایرانی به ایرانی داده میشود.
البته با توجه به زیاد بودن مراجعات به بخش خصوصی و با توجه به استفتای اخذ شده از مراجع تقلید مبنی بر اینکه اهدای تخمک از مسلمان به مسلمان بلامانع است، اهدای تخمک بانوان ایرانی به بیماران اتباع کشورهای مسلمان در بخش خصوصی انجام میشود، اما در مراکز دانشگاهی و دولتی، این کار امکان پذیر نیست.